U pań mających cukrzycę, u których zaburzenia sfery seksualnej wcześniej nie występowały, stwierdzono stopniowe, w miarę upływu czasu trwania choroby, pojawianie się i nasilanie zaburzeń orgazmu.

Zwykle dolegliwości takie zaczynają pojawić się po upływie około czterech do ośmiu lat od chwili rozpoznania cukrzycy. W wielu przypadkach początkowo występuje stopniowy spadek częstości przeżywania orgazmu, z towarzyszącym mu wyraźnym zmniejszeniem jego intensywności. Popęd seksualny zazwyczaj nie słabnie, ale wiele chorych, by osiągnąć wysoki stopień pobudzenia, wymaga dłuższego czasu bezpośredniej stymulacji. U niewielkiego odsetka kobiet z cukrzycą (3%) stwierdzono także dyspareunię, czyli bolesne stosunki płciowe.

Istnienie korelacji między występowaniem zaburzeń orgazmu a czasem trwania cukrzycy sugeruje, że przyczyną tych dolegliwości są zarówno zmiany w obrębie obwodowego układu nerwowego, jak i te w małych naczyniach krwionośnych. Upośledzenie mikrokrążenia może objawiać się w postaci zmniejszenia zwilżenia ścian pochwy.

Istotnym czynnikiem zaburzeń seksualnych u niektórych kobiet chorujących na cukrzycę jest także osłabienie odporności na zakażenia. Często manifestuje się ono nawracającymi infekcjami w obrębie pochwy i dróg moczowych. Najczęstszą dolegliwością jest tu przewlekła grzybica pochwy wywołująca uporczywy świąd w drogach rodnych, któremu towarzyszą białe upławy oraz zmniejszenie wilgotności pochwy. Stan taki może być przyczyną bolesnych stosunków płciowych, a nieleczony doprowadzić z czasem nawet do niemożności ich odbywania.

Nie do pominięcia, przynajmniej w odniesieniu do niektórych kobiet, jest istnienie w ich psychice głęboko skrywanych obaw przed potencjalnymi powikłaniami, jakie mogłyby im grozić podczas ciąży oraz lęk przed ryzykiem urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi. Taka sytuacja może być przyczyną powstawania u nich zaburzeń seksualnych na tle psychogennym, a tym dysfunkcjom mogą z kolei towarzyszyć osłabione libido i częstsze występowanie dyspareunii.

Pamiętać także należy, że współwystępowanie cukrzycy i zaburzeń natury seksualnej nie oznacza, że te dwie sprawy są jednoznacznie od siebie zależne. W znacznej liczbie przypadków, w etiologii zaburzeń sfery seksualnej u kobiet, mogą być ich przyczyną.

JAK SOBIE RADZIĆ?

W przypadku zakażeń narządów rodnych podstawową metodą leczenia jest jest stwierdzenie lub wykluczenie ewentualnych stanów zapalnych w obrębie pochwy. Jeśli zostanie stwierdzona infekcja lub istnieje takie podejrzenie należy określić u pacjentki stopień czystości pochwy oraz wykonać posiew bakteriologiczny. W zależności od wyników tych badań należy zastosować odpowiednie leczenie farmakologiczne. Dokładna kontrola glikemii i glikozurii jest podstawą osiągnięcia sukcesu terapeutycznego. Skrupulatne monitorowanie stężenia glukozy we krwi i moczu jest ważnym wskaźnikiem zmniejszającym częstość występowania i stopień nasilenia zakażeń dróg rodnych.

Dyspareunia w przebiegu cukrzycy może być następstwem upośledzonego zwilżenia pochwy i jej przedsionka lub wynikiem niedoboru hormonów płciowych żeńskich – estrogenów. W sytuacji podejrzenia niedoboru można określić ich stężenie we krwi. Decyzja dotycząca badania doustnego (lub zastosowania miejscowego) estrogenów zawsze powinna być indywidualizowana. Jeśli nie stwierdza się niedoboru estrogenów, skuteczne powinno się okazać zastosowanie zwykłych żelów zwilżających dostępnych we wszystkich aptekach, a nawet zwykłych sklepach (lubrykatorów). Postępowanie lecznicze w celu uzyskania lepszych wyników powinno obejmować pacjentkę i jej partnera.